งานติดตั้งสถาปัตยกรรม งานก่อสร้างทั้วไป
เกี่ยวกับหัวข้อสถาปัตยและงานก่อสร้างเบื้องต้น หลักใจความสำคัญของผู้ดำเนินงานต้องทราบข้อมูลวัสดุและอุปกรณ์เบื้องต้นก่อน ซึ่งแต่ละผลิตภัณฑ์ แต่ละยี่ห้อ จะมีข้อกำหนดที่ไม่เหมือนกัน หรืออาจใกล้ใกล้เคียงกัน ควรทำการอ่านศึกษาเบื้องต้นพอสังเขป เพราะขั้นตอนการติดตั้งนั้นไม่ได้ต่างกันเลย ทุกยี่ห้อมีวิธีการขั้นตอนติดตั้งพื้นฐานที่เหมือนกัน ทั้งนี้ขอยกขั้นตอนแนวคิดให้ทุกท่านก่อนอันดับแรก ในงานก่อสร้าและงานสถาปัตย์ ในความเป็นจริงต้องเริ่มจากด้านบนลงมาด้านล่าง นี้คือแนวคิดแรกที่ควรจะเป็นเริ่มจาก ฝ้า>ผนัง>พื้น เพื่อไม่ให้งานเกิดความเสียหาย และเกิดแก้ไขซ้ำซ้อน ทำให้เสียระยะเวลาในการดำเนินงาน
1.งานฝ้า
งานฝ้าแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ประกอบด้วย
- งานฝ้าเพดานตกแต่ง เป็นฝ้าเพดานที่ใช้วัสดุเฉพาะมาตกแต่ง เช่น ไม้แท้ ไม้อัด รวมทั้งฝ้ากระจก เน้นความสวยงามเป็นหลักและอาจจะต้องได้รับการดูและเป็นพิเศษหลังติดตั้ง นิยมใช้ในห้องนั่งเล่น ห้องรับแขก หรือบริเวณชายคา
- งานฝ้าฉาบเรียบ ใช้วัสดุแผ่นยิปซัมมาตัดแต่งและประกอบเข้ากับโครงหลังคา โดยปกติจะเรียกฝ้าเพดานแบบฉาบเรียบ นิยมทำเป็น ฝ้าหลุม ฝ้าสเตป ฝ้าซ่อนไฟ ทั้งนี้ฝ้าประเภทนี้มีหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับสภาพการใช้งานในแต่ล่ะพื้นที่ จึงนิยมใช้ฝ้าประเภทนี้ ภายในบ้าน งานภายในอาคาร
- งานฝ้าทีบาร์ ฝ้าเพดานแบบทีบาร์มีลักษณะเป็นช่องตารางไว้สำหรับวางแผ่นยิปซัมปิดทับ มีข้อดีคือติดตั้งได้ง่าย เปลี่ยนได้ทันทีหากแผ่นยิปซัมชำรุด ฝ้าเพดานแบบทีบาร์ สามารถเลือกคุณสมบัติตามความเหมาะสมในการใช้งานของแต่ละห้องได้ จึงเหมาะสำหรับทุกห้อง ตั้งแต่ห้องนอน ห้องครัว ห้องรับประทานอาหาร ไปจนถึงห้องน้ำ นอกจากนี้ เรายังสามารถสร้างบรรยากาศให้กับห้องได้โดยการเลือกใช้แผ่นยิปซัมที่มีลวดลายต่างๆ ได้อีกด้วย
ข้อคำนึงในการติดตั้งฝ้า
- ก่อนการติดตั้งควรตรวจเช็คการรั่วซึมของน้ำ ของด้านบนท้องพื้นอาคาร รวมทั้งรูต่างๆ ควรมีการอุดให้เรียบร้อยก่อนปิดฝ้า เพราะถ้าเปิดจากการรั่วของน้ำอาจทำให้ฝ้าเกิดเสียหายแผ่นเกิดการแอ่นตัวจากความชื้น หรือสัตว์ต่างๆเช่น หนูที่มาจากรูบนฝ้า อาจทำให้อุปกรณ์ระบบไฟฟ้า ระบบสื่อสาร เสียหายจากการโดนกัด
- การเลือกใช้แผ่นฝ้า ควรตรวจเช็คให้ตรงข้อกำหนดของโครงการ หรือให้ถูกประเภทต่อการใช้งาน เช่นฝ้าห้องน้ำควรเป็นฝ้าชนิดทนความชื้น
- ก่อนการติดตั้ง งานติดตั้งของระบบไฟฟ้า สื่อสาร เช่น ท่อ รางไฟฟ้า ควรทำก่อนขึ้นโครงฝ้า เพื่อป้องกัน โครงฝ้าเสียหาย
- โครงฝ้าไม่ได้ออกแบบมาสำหรับรองรับน้ำหนักคนเพื่อขึ้นไปยืนทำงานบนฝ้า
2. งานผนัง
วัสดุที่นำมาติดตั้งงานผนังมีอยู่หลายชนิด ย้อนกลับไปในอดีต มนุษย์มีการทำผนัง เริ่มจากการใช้ดินโครน กระท่อมที่อยู่อาศัยใช้กิ่งไม้ ใบไม้ ทำเป็นที่อยู่อาศัย และหลังจากนั้นมีการพัฒนาเอาหินทราย มาทำเป็นผนังอาคารเช่น กำแพงเมืองจีน พีระมิด ประสาทวัดต่างๆ เป็นต้น จนมาถึงปัจจุบัน วัสดุที่นำมาใช้ก่อผนัง ได้มีการพัฒนา ประสิทธิภาพให้ดียิ่งขึ้น มีความแข็งแรง ทนทาน สะดวก สวยงาม และราคาถูก ซึ่งจะอธิบายดังต่อไปนี้
2.1 ผนังยิปซั่ม เป็นงานผนังที่เป็นผนังเบามากถึง 5 เท่าเทียบกับผนังก่ออิฐฉาบปูน แผ่นซิปซั่ม ผลิตมาจากการนำแร่ยิปซั่มที่มีคุณสมบัติไม่ติดไฟ มาอัดประกอบแกนกลางแผ่น และยึดด้วยกระดาษเหนียวชนิดพิเศษ ทำให้มีคุณสมบัติเด่นดังนี้ หน้าเรียบสม่ำเสมอ ทำให้เกิดความสวยงาม ลดการแตกร้าวผิว เป็นฉนวนกันความร้อน ทนต่ออุปกรณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลงทำให้ไม่บิดงอ กรองเสียงป้องกันเสียงรบกวน รักษาความสะอาดง่าย ซ่อมแซมแก้ไขเฉพาะจุดที่แตกเป็นรูง่าย เป็นต้น แผ่นซิปซั่มมีขนาด 1.2 x 2.40 เมตร หนา 9,12,15 มิลลิเมตร ปัจจุบันนิยมโครงเคร่าแนวตั้งทุกระยะ 40 หรือ 60 ซม.ให้ลงตัวกับความกว้างแผ่น
ข้อคำนึงในการติดตั้งผนังยิปซั่ม
- การขนแผ่นเข้าพื้นที่หน้างาน หลีกเลี่ยงพื้นที่ ที่อาจโดนน้ำ
- ในการเจาะ ตัด เจียร์ อาจมีฝุ่น หากมีการรับประทาน หรือสูดดมเข้าร่างกาย ถ้ารับปริมาณที่มาก อาจกระทบต่อระบบหายใจของร่างกายได้
- ในการจาะ ตัด เจียร์ ควรทำในพื้นที่ถ่ายเท หรือใช้พัดลมดูดอากาศเพื่อระบายอากาศในพื้นที่
2.2 ผนังคอนกรีตอิฐมวลเบา คอนกรีตบล็อกมวลเบาเป็นวิวัฒนาการของการพัฒนาเทคโนโลยีวัสดุอีกขั้นหนึ่ง การพัฒนาคอนกรีตบล็อกมวลเบา เพื่อประโยชน์ต่อการรับน้ำหนักโครงสร้างอาคาร เนื่องจากโครงสร้างปัจจุบันมีทั้วขนาดใหญ่และสูง ดังนั้นถ้าทำให้น้ำหนักของผนังเบาลง จะมีผลต่อการออกแบบโครงสร้างให้ประหยัดได้ โคยส่วนผสมที่นำมาทำผลิตจากปูนซีเมนต์ ปูนขาว ทรายละเอียด ผงอลูมิเนียมน้ำและสารผสมเพิ่มเช่น สารเพิ่มฟองอากาศ ซึ่งจะทำให้เกิดช่องอากาศเล็กๆ เป็นผลทำให้มีน้ำหนักเบาตามมาตราฐาน มอก. 1505-2541 ในประเทศไทยจะรู้จักกันดีคือยี่ห้อ ซุปเปอร์บล็อก และยี่ห้อคิวคอน ทั้งนี้ยังมีคุณสมบัติอื่นๆ ดังนี้
- น้ำหนักรวมฉาบ 2 ด้านเบาประมาณ 90 กก./ตร.ม. เมื่อเทียบกับอิฐมอญจะเบากว่า 2-3เท่า
- มีความแข็งแรงมากกว่าผนังอิฐมอญ สามารถรับแรงกดอัดได้ถึง 40-80 กก./ตร.ม.
- ก่อสร้างได้รวดเร็วกว่าผนังอิฐมอญ เพราะอิฐมวลเบาหนึ่งก้อนเทียบได้กับอิฐมอญประมาณ 15-20 ก้อน
- เป็นฉนวนป้องกันความร้อนได้ดีกว่าอิฐมอญ 4-5 เท่า ทำให้ประหยัดค่าไฟ
- ดูดซับเสียงได้ดี ทำให้เสียงไม่ก้อง
- ใช้เป็นผนังกันไฟได้นานถึง 3 ชม.
ข้อคำนึงในการติดตั้งผนังยิปซั่ม
- การก่อต้องก่อสลับแนว เพื่อการยึดประสานระหว่างชั้นอิฐ
- เนื้อปูนกาวที่เสริมแรงยึด ตัวเนื้อปูนก่อจะบางเพียง 2-3 มม.
- ต้องมีเสาเอ็นและคานทับหลัง เพื่อช่วยกระจายแรง มาตราฐานเสาเอ็นคานทับหลังผนังภานนอก และ มาตราฐานเสาเอ็นคานทับหลังผนังภานใน
- ต้องมีเสาเอ็นที่วงกบประตูและหน้าต่าง เพื่อช่วยเป็นโครงกระจายแรงกระทำต่อผนังอิฐ และไม่ควรลืมลวดตะแกรงกรงไก่ เพื่อช่วยกระจายแรงให้กับชั้นปูน
- มุมกำแพงต้องมีเสาเอ็น เพื่อทำหน้าที่เป็นโครงให้ผนังยึด ซึ่งมีผลต่อความแข็งแรงในระยะยาว
- ต้องเสียบเหล็กหนวดกุ้งทุกระยะ ซึ่งจะใช้เหล็กเส้น 6 มม. เสียบไปในเสาคอนกรีตให้มีความยาวประมาณ 40 ซม. เพื่อยึดผนังอิฐให้มีความแข็งแรง ไม่หลุดออกจากแนวเสา
- ควรรดน้ำก่อนการฉาบ หลังจากการก่อเสร็จ ควรทิ้งช่วงให้ปูนเซ็ตตัว ก่อนทำการฉาบ ซึ่งก่อนการฉาบ 1 วัน ควรมีการรดน้ำให้ชุ่ม เพื่อป้องกันอิฐแย่งน้ำจากเนื้อปูนฉาบซึ่งอาจทำให้แตกร้าว
- ต้องรดน้ำต่ออีกเพื่อบ่มปูน น้ำเป็นส่วนสำคัญในความแข็งแกร่งของปูน เพื่อให้เนื้อปูนมีน้ำเพียงพอ ควรรดน้ำหลังจากปูนฉาบเริ่มแห้งอย่างน้อย 1 ครั้ง